TÌM HIỂU VỀ CÂY HẠT TRÀ VÀ ỨNG DỤNG TRONG ĐỜI SỐNG



1.NGUỒN GỐC: 

Bột hạt trà là bột xay nghiền mịn từ hạt của cây họ trà Theaceae.

Tên khoa học Camellia sasanqua.



2. MÔ TẢ CÂY HẠT TRÀ:

Cây nhỏ, cao chừng 5-7m, lá không rụng, hầu như không cuống, hình mác thuôn hay hình trứng thuôn dài, đầu nhọn, phía cuống hơi hẹp lại, phiến lá dại, nhẵn, mép có răng cưa, dài 3-6cm, rộng 1,5-3cm. Hoa mọc ở nách hay ở ngọn, tụ từng 1 đến 4 cái, màu trắng, đường kính 3,5cm. Quả nang, đường kính 2,5- 3 cm, hơi có lông, đỉnh tròn hay hơi nhọn, thành dày, có 3 ngăn, mở dọc theo ngăn, mỗi ngăn có 1 đến 3 hạt có vỏ ngoài cứng, lá mầm dày, chứa nhiều dầu.



3.PHÂN BỐ, THU HÁI VÀ CHẾ BIẾN:

Cây hạt trà được trồng nhiều nhất ở tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ rồi đến các tỉnh khác có ít hơn như Hòa Bình, Hà Tây, vùng huyện Nho Quan thuộc Ninh Bình, Bắc Ninh, Bắc Giang, Tuyên Quang, Lạng Sơn, Cao Bằng. Tại miền Trung ở các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh đến cả những tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên cũng có mọc. Có một số nơi có cây hạt trà mọc hoang.

Cây hạt trà còn mọc và được trồng ở các nước khác như Nhật Bản, Trung Quốc, Ấn Độ, Miến Điện. Muốn trồng cây hạt trà cần chọn những đất cát và đất thô, có độ dốc, hình như cây rất sợ nước đọng, do đó những ven hồ ao, những bãi ẩm cây không mọc được.Nó còn đòi hỏi độ ẩm cần thiết của không khí và tránh những nơi có gió lạnh. Cuối tháng 2 vào mùa mưa phùn, người ta vài hạt sâu chừng 3- 4cm, cần chọn những hạt vừa thu hái trong mùa vừa qua. Thường trồng theo những hàng cách nhau và mỗi cây trên mỗi hàng lại cách nhau chừng 4,5 đến 5m.Sau 4 năm cây đã cao 1,8-2m, sau 6 năm bắt đầu thu hoạch được quả thì cây cao chừng 3m. Cây 8 tuổi cao chừng 4,5-5m và cho chừng 8 đến 10kg quả, vào năm thứ 15 là năm cho thu hoạch cao nhất, cây hạt trà cho chừng 40kg quả. Cây lúc này có dáng rất đặc biệt, đứng xa cũng nhận được dáng hơi hình cầu của tán cây. Mùa hoa tháng 11-12, quả chỉ chín và thu hái vào tháng 9-10 năm sau. Thường cây cho 2 năm thu hoạch cao thì 1 năm lại thu hoạch thấp. Nếu đo bằng lít thì 2 năm thu hoạch cao chừng 90 lít quả thì năm thấp chỉ được 20 lít. Việc chăm sóc hầu như rất ít, chỉ mấy năm đầu cần làm cỏ.Thường 100kg quả cho chừng 50kg nhân hạt và 100kg hạt cho chừng 15-16 lít dầu và chừng 80-85kg bột hạt trà khô. 

4. THÀNH PHẦN HOÁ HỌC



Trong lá có chứa 0,4-1% tinh dầu. Tỷ trọng ở 21° là 1,061, thành phần chủ yếu của tinh dầu là eugenol tỷ lệ đạt tới 95-96%.

Trong hạt có chứa chừng 58 đến 60% chất dầu lỏng, màu nâu vàng nhạt hay vàng rơm, mùi nhẹ dễ chịu; tỷ trọng ở 15°C là 0,900, không tan trong cồn 95, độ axit biểu thị bằng axit oleic là 2,876g trong 1kg dầu.

Từ bột hạt trà khô chiết được 28% saponizit có phản ứng trung tỉnh của những sapotoxin. Sapotoxin này màu vàng nhạt, tan trong nước, trong cồn 90°, trong cồn metylic, không tan trong cồn tuyệt đối và cồn amylic nguội nhưng tan trong cồn nóng. Thủy phần cho fructoza và một sapogenin chảy & 238-245°C.

Saponizit trong hạt trà có khả năng tạo ra bọt dai dẳng giống như xà phòng khi lắc. 

Saponizit tồn tại rộng rãi trong hơn 90 họ và 500 chi thực vật trong tự nhiên. Những loại thực vật này bao gồm các loại cây trồng lấy dầu phổ biến như đậu nành, nhân sâm, cam thảo.. Ngoài ra, một số sinh vật biển như sao biển cũng có thể tiết ra saponizit.

Saponizit trong hạt trà là một loại hợp chất glycoside đây là chất hoạt động bề mặt tự nhiên có hiệu suất tốt. Nó có thể được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực như dược phẩm, chất tẩy rửa,….

5.ỨNG DỤNG TRONG ĐỜI SỐNG:

Saponizit trong hạt trà có độ tinh khiết cao là chất hoạt động bề mặt không ion có tác dụng tạo bọt, nhũ hóa, phân tán và làm ướt mạnh. Hiệu quả tạo bọt không bị ảnh hưởng bởi nước cứng. 

Nhũ tương tốt, khả năng phân tán và tạo bọt, được sử dụng làm chất tẩy rửa, chất nhũ hóa, chất tạo bọt.



CÔNG DỤNG:

- Tắm, gội đầu, làm sạch da đầu, giảm gàu và ngứa 

- Cân bằng độ pH cho da đầu, dưỡng tóc, mọc tóc

- Giữ tóc mềm, khoẻ và cải thiện tình trạng rụng tóc

- Có tác dụng như một chất tẩy rửa: rửa chén bát, lau bếp, rửa rau củ trái cây loại bỏ thuốc bảo vệ thực vật,..

- Ngâm chân giúp thải độc ,lưu thông máu, dễ ngủ và giấc ngủ sâu hơn,thư giản, giảm căng thẳng, sạch da, giảm mùi hôi chân, hỗ trợ giảm đau nhức, tê chân,...

CÁCH DÙNG:

- Rửa chén bát, lau bếp: đổ một lượng nhỏ bột lên chén bát thêm chút nước, lau chùi và rửa lại bằng nước. Hoặc đổ một lượng nhỏ bột vào dung cụ chứa rồi thêm nước sôi khuấy đều cho lên bọt rồi rửa.

- Gội đầu: Lấy 2-3 muỗng bột, pha với nước sôi để khoảng 5-10 phút,đợi nước nguội rồi gội đầu, không cần dùng lại dầu gội hay dầu xả

- Rửa rau củ và trái cây: Thêm bột và nước rồi ngâm trong 10-15 phút.

- Ngâm chân: Pha 2-3 muỗng bột với nước sôi, để khoảng 5-10 phút, thêm nước lạnh vào cho vừa ấm (~40 độ C) rồi ngâm chân 15-20 phút

- Nước tắm: Đun nước sôi, cho bột hạt trà vào túi vải ( hoặc lọc qua rây sau khi ngâm), ngâm trong nước nóng 10-15 phút như pha trà, đổ nước này vào xô chậu nước tắm và tắm sạch lại bằng nước


5 tác dụng vượt trội của Saponizit từ bột hạt trà trong nước rửa rau củ hiện nay 


1. Làm sạch sâu – loại bỏ bụi bẩn và tồn dư hóa chất

Saponizit hoạt động như một chất hoạt động bề mặt tự nhiên: nó giúp giảm sức căng bề mặt của nước, từ đó len lỏi sâu vào từng kẽ lá, giúp tách và cuốn trôi bụi bẩn, thuốc trừ sâu, chất bảo quản bám dính trên bề mặt rau củ và trái cây.

2. Kháng khuẩn – kháng nấm – hạn chế ký sinh trùng

Saponizit có khả năng ức chế vi khuẩn, vi nấm và ngăn ngừa sự phát triển của ký sinh trùng như giun sán, nấm mốc. Đây là lý do vì sao nước rửa rau chứa Saponin rất được ưa chuộng khi rửa rau sống, trái cây ăn liền như dâu, nho, cà chua bi…

3. Không làm mất chất – giữ nguyên độ tươi và dinh dưỡng

Khác với các loại hóa chất tẩy rửa mạnh, Saponin không phá hủy vitamin (đặc biệt là vitamin C, nhóm B) trong rau. 

4. An toàn tuyệt đối cho mẹ bầu – trẻ nhỏ – da nhạy cảm

Saponizit chiết xuất từ bột hạt trà hoàn toàn không chứa SLS, không paraben, không hương liệu tổng hợp, không gây cay da tay, không kích ứng da.

Đây là lý do vì sao nước rửa rau củ phù hợp với trẻ nhỏ đang ăn dặm, mẹ bầu, và cả người có cơ địa dị ứng.

5. Tạo bọt nhẹ – dễ xả sạch – không để lại dư lượng

Saponizit tạo ra lớp bọt tự nhiên, mịn nhẹ, không đặc quánh, không gây khó chịu khi xả. Sau khi rửa lại bằng nước, rau củ hoàn toàn không còn bất kỳ cảm giác trơn hay dư chất nào.

SO SÁNH GIỮA BỘT HẠT TRÀ VÀ BỘT BỒ HÒN 





Nhận xét